Internetowy Słownik Łowiecki

Definicja hasła: sokolnictwo

sokolnictwo

układanie i polowanie z ptakami drapieżnymi (sokołami, jastrzębiami, a nawet orłami), szczególnie rozpowszechnione w średniowieczu. Młodego ptaka ukróca się, czyli przyzwyczaja do ludzi, koni i psów, następnie uwabia, czyli uczy powracania na rękawicę, i wreszcie unosi, czyli przyzwyczaja do przebywania (z kapturem na głowie) na ręce myśliwego. Ułożonego ptaka unosi się w pole i kiedy ma bić zwierzyny zdejmuje się mu kaptur. Dawniej w zależności od wielkości zwierzyny, na którą zamierzano polować, używano różnych ptaków: na wilki, lisy, młode jeleniowatych - orła; na łabędzie, czaple, gesi, dropie, orły - sokoła wędrownego i bialozora; na kuropatwy, kaczki i zające - raroga i jastrzębia; na drobne ptactwo - krogulca i kobuza. Do rozkwitu s. w Polsce przyczynili się Jan Olbracht i Stefan Batory. Upadek s. postępował równolegle z rozwojem broni palnej od końca XVIII w. Obecnie s. jest reaktywowane. Współcześnie w Polsce poluje się przeważnie z jastrzębiami golebiarzami.

Sokolnictwo - tradycyjna forma polowania, polegająca na stosowaniu ptaków drapieżnych, takich jak sokoły, jastrzębie czy orły, do chwytania dzikiej zwierzyny. Proces rozpoczyna się od ukrócenia młodego ptaka, czyli przyzwyczajenia go do obecności ludzi, koni i psów. Następnie ptak jest uczony powracania na rękawicę poprzez proces zwany uwabianiem. Ostatecznym etapem jest uniesienie, czyli przyzwyczajenie ptaka do przebywania z kapturem na głowie na ręce myśliwego.

W dawnych czasach wybierano różne gatunki ptaków drapieżnych w zależności od rodzaju zwierzyny, którą planowano polować. Na przykład orły były używane do polowań na wilki, lisy i młode jelenie, sokoły wędrowne i białozory na łabędzie, czaple, gęsi oraz dropie, natomiast rarogi i jastrzębie były wykorzystywane do polowań na kuropatwy, kaczki i zające. Sokolnictwo dzięki wprowadzeniu przez Jana Olbrachta i Stefana Batorego osiągnęło swój rozkwit w Polsce.

Ze względu na rozwój broni palnej od końca XVIII wieku sokolnictwo zaczęło tracić na popularności. Jednak obecnie obserwuje się reaktywację tej tradycji, szczególnie w postaci uprawiania sokolnictwa z jastrzębiami gołębiarzami we współczesnej Polsce.

Potrzebujesz dokładniejszych informacji?
szukaj sokolnictwo w wyszukiwarce Google

Inne hasła na literę S

zobacz pełną listę haseł

stawka

noga lisa lub borsuka.

sidło

pętla służąca kłusownikowi do łapania ptaków.

sadzić

o zwierzynie czworonożnej: szybko biec.

scypuł

delikatna, owłosiona skóra, porastająca tworzące się poroże jeleniowatych. Po zakończeniu wzrostu poroża s. jest wycierany przez zwierzę o drzewa i krzewy.

sadło

tłuszcz ze zwierzyny.

skrocz

charakterystyczny kłus łosia polegający na równoczesnym posuwaniu obu prawych nóg, a następnie obu lewych.

spuścić

1) zwolnić psa z otoku lub smyczy;
2) zestrzelić lecącego ptaka.

skałkówka

dawna broń myśliwska, w której kurek był zaopatrzony w skałką, później zastąpiony pistonem.

szczotki, szczotki, igły

piórka wyrastające u palców nóg koguta głuszca w okresie godowym, po zakończeniu którego zanikają.

szczwacz

członek dawnej książęcej służby łowieckiej, układacz chartów i ogarów.