Definicja hasła: historia łowiectwa w Polsce
- historia łowiectwa w Polsce
Łowiectwo było jednym z podstawowych zajęć ludów pierwotnych na całym świecie, również i w Polsce znajdujemy liczne ślady polowań ludzi jaskiniowych. Historia łowiecka nowożytnego w naszym kraju sięga początków państwowości polskiej. Wielu książąt i królów było zamiłowanymi myśliwymi, czego liczne świadectwa przetrwały do dziś. Pierwsze akty prawne z zakresu łowiectwa ukazały się w Polsce XIII w., tzw. regale łowieckie. Ograniczały one swobodę polowania; uprawniały księcia do decydowania o wszelkich sprawach dotyczących łowiectwa. Pierwszą ustawą łowiecką była „Ustawa o łowach" wydana przez króla Władysława Jagiełłę w 1420 r. Ustawa ta wprowadzała zasadę, że polowanie jest związane z własnością gruntu (zasada ta przetrwała prawie nie zmieniona aż do początku XX wieku).
Rozkwit łowiectwa przypada na XVI 'w., kiedy to pojawia się broń palna. Z tego też okresu datują się pierwsze pomniki literatury i malarstwa o tematyce łowieckiej. W 1778 r. wydano pierwszą polską ustawę określającą okres polowań od 1 września do 1 marca. W czasach rozbiorów rozkwit łowiectwa został zahamowany. Pielęgnowano natomiast tradycje myśliwskie, co wpłynęło na rozwój literatury i sztuki łowieckiej. Pod koniec XIX w. następuje jednak odrodzenie polskiego łowiectwa. Powstaje Galicyjskie Towarzystwo Łowieckie w 1876 r., przemianowane później na Małopolskie Towarzystwo Łowieckie, oraz oddział warszawski Cesarskiego Towarzystwa Prawidłowego Myślistwa, którego spadkobiercą zostało Polskie Towarzystwo Łowieckie. W Poznaniu w 1920 r. zostaje założony Polski Związek Myśliwych. Powstają też liczne inne organizacje i koła myśliwskie z najstarszym Kółkiem Myśliwskim im. św. Huberta (1884 r.). W 1878 r. ukazuje się pierwszy numer łowieckiego czasopisma Łowiec, wydawanego przez GTŁ, a 20 marca 1899 r. pierwszy numer Łowca Polskiego, ukazującego się do dziś. Na zjeździe w Warszawie w 1923 r. założono Centralny Związek Polskich Stowarzyszeń Łowieckich, przekształcony w 1929 r. w Polski Związek Stowarzyszeń Łowieckich. W 1936 r. następuje ostatnia już reorganizacja i powstaje istniejący do dziś Pohki Związek Łowiecki, którego obecna działalność opiera się na Ustawie z 17 VI1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim.
Łowiectwo, jako jedna z pierwotnych działalności człowieka, odgrywało ważną rolę w historii Polski. Pierwsze ślady polowań ludzi jaskiniowych na terenie obecnego kraju pozwalają przypuszczać, że łowiectwo było obecne na tych terenach już od najdawniejszych czasów. Jednak historia łowiecka nowożytnego w Polsce sięga początków państwowości polskiej, a liczne świadectwa potwierdzają zainteresowanie książąt i królów tą dziedziną.
Początki regulacji prawnych związanych z łowiectwem datują się na XIII wiek, kiedy to pojawiły się tzw. regale łowieckie, ograniczające swobodę polowania i uprawniające księcia do decydowania w sprawach dotyczących łowiectwa. W 1420 r. król Władysław Jagiełło wydał pierwszą ustawę łowiecką "Ustawa o łowach", która wprowadzała zasadę łączącą polowanie z własnością gruntu – zasada ta przetrwała niemal niezmieniona aż do początku XX wieku.
W XVI wieku, pojawienie się broni palnej przyczyniło się do rozkwitu łowiectwa w Polsce. Z tego okresu datują się również pierwsze pomniki literatury i malarstwa o tematyce łowieckiej. Mimo to, okres rozbiorów spowodował zahamowanie rozwoju polskiego łowiectwa, choć pielęgnowane były tradycje myśliwskie, co miało wpływ na rozwój literatury i sztuki łowieckiej.
W XIX wieku nastąpiło odrodzenie polskiego łowiectwa - powstały liczne organizacje i towarzystwa myśliwskie, takie jak Galicyjskie Towarzystwo Łowieckie czy Małopolskie Towarzystwo Łowieckie. Zaczęły również powstawać czasopisma poświęcone tematyce myśliwskiej, takie jak „Łowiec” czy „Łowiec Polski”. Powstał także Centralny Związek Polskich Stowarzyszeń Łowieckich oraz Polski Związek Myśliwych.
Współczesny rozwój polskiego łowiectwa opiera się na Prawie Łowieckim z 1959 roku dzięki któremu istnieje dzisiaj Polski Związek Łowiecki regulujący działalność myśliwską w kraju.
Potrzebujesz dokładniejszych informacji?
szukaj historia łowiectwa w Polsce w wyszukiwarce Google
Inne hasła na literę H
- huczek
dawna nazwa naganiacza głośno pędzącego zwierzynę.
- heco! heco!
zawołanie przywołujące charty do jeźdźca, który dostrzegł zająca.
- Hubert św.
Święty Hubert ur. ok. 656 zm. ok. 727 r. - od końca XV wieku patron myśliwych. Legenda głosi o ukazaniu się św. Hubertowi jelenia z krzyżem w środku wieńca. Dzień św. Huberta, 3 (...)
- hodowla zwierzyny
całość zabiegów przeprowadzanych w łowisku, zmierzających do przystosowania zasobów zwierzyny do możliwości środowiska, w celu optymalnego zaspokojenia potrzeb łowiectwa i gospodarki (...)
- hejnał żurawi
głos wydawany przez żurawie regularnie wieczorem, i przed świtem.
- historia łowiectwa w Polsce
Łowiectwo było jednym z podstawowych zajęć ludów pierwotnych na całym świecie, również i w Polsce znajdujemy liczne ślady polowań ludzi jaskiniowych. Historia łowiecka nowożytnego w (...)
- hierarchia łowiecka
ustalona przez tradycję łowiecką klasyfikacja zwierzyny. Według hierarchii łowieckiej układany jest np. pokot. Pierwsze miejsce w hierarhii. zajmuje sierść (łoś, jeleń, daniel, muflon, (...)
- harap
1) bat z krótkim uchwytem i długim rzemieniem używany przy polowaniach par force;
2) zawołanie nakazujące psom gończym oddanie uszczwanej zwierzyny.
- hajże go! hajże go ha!
dawny okrzyk zachęcający charty do gonu.
- halać
o psach gończych: wydawać charakterystyczny głos przy dochodzeniu zwierzyny.